W tym miejscu bedą umieszczane teksty dotyczące dermatologii weterynaryjnej. Choroby skóry u psów i kotów są jednymi z najczęstszych problemów zdrowotnych dotyczących tych gatunków (jest to co najmniej kilkadziesiąt procent wszyskich konsultacji). W dziale znajdują się teksty dotyczące AZS (atopowego zapalenia skóry) u psów, kotów i koni APZS (alergicznego pchlego zapalenia skóry) u psów i kotów oraz inwazji swierzbowców i nużycy u psów
Atopowe zapalenie skóry (AZS) u psów
W związku, że bardzo wielu pacjentów jest leczonym w naszej przychodnii na tą coraz powszechniej występującą chorobę alergiczną skóry postanowiłem w krótkim artykule przybliżyć czym jest ta choroba i w jaki sposób postępujemy w jej przypadku.
Czym jest atopia?
Atopia w medycynie jest definiowana jako genetyczna predyspozycja do rozwoju alergii IgE- zależnej, polegająca na zwiększonym wytwarzaniu swoistych przeciwciał klasy IgE w odpowiedzi na niskie stężenia alergenów powszechnie występujących w środowisku, na które u większości osób zdrowych nie rozwija się reakcja IgE zależna. Natomiast atopowe zapalenie skóry (AZS) jest zapalną, przewlekłą i nawrotową chorobą skóry, w której wiodącym objawem podmiotowym jest uporczywy świąd, a zmiany cechuje typowa lokalizacja i obraz kliniczny. Taka definicja obowiązuje również w przypadku dermatologii weterynaryjnej. W ostatnich latach dowiedziono ponadto, że u ludzi i psów atopowych występują zmiany dotyczące tzw bariery skórnej. Zmiany te prowadzące do anatomicznych i czynnościowych zaburzeń w naskórku powodują łatwe przenikanie alergenów do organizmu oraz prowadzą do nadmiernej utraty wody przez skórę powodując jej przesuszenie. Atopowe zpalenie skóry jest bardzo poważnym problemem w dermatologii weterynaryjnej ponieważ problem ten dotyka nawet około 10% populacji psów
Jakie objawy ma AZS?
Jak wspomniano choroba powoduje typowy obraz kliniczny, najbardziej istotnym objawem związanym z AZS jest silny świąd, oraz występujące w związku z nim powikłania poświądowe (otarcia, przeczosy itp.) oraz liczne dermatozy wtórne (bakteryjne, grzybicze, keratołojotokowe). Świąd pojawia się u psów z AZS przed wystąpieniem wykwitów na skórze, niekiedy w miejscach ze świądem może być uprzednio lub równocześnie widoczny rumień. Zamiany w przebiegu choroby pojawiają się w pewnych typowych miejscach.
Do najbardziej typowych lokalizacji anatomicznych tego objawu należą: twarzowa część pyska, małżowiny uszne, dystalne odcinki kończyn, opuszki palcowe, brzuch, pachy i pachwiny, okolica wokół warg (zapalenie warg), okolica okołooczodołowa.
Do choroby predysponowane są też pewne rasy psów : Cocker spaniel, beauceron, boston terrier, bull terrier, bichon frises, cain terrier, shar-pei, dalmatyńczyk, buldog angielski, seter angielski, springiel spaniel, fox terrier owczarek niemiecki, golden retriever, seter irlandzki, labrador retriever, labrit, lhasa apso, sznaucer miniaturowy, mops, terrier szkocki, sealyham terrier, seter, terrier tybetański, wire fox terrier, west highland white terrier, yorkshire terrier, Amerykański cocker spaniel, jamnik, doberman pinczer, krótkowłosy wyżeł niemiecki , pudle.
Choroba zwykle dotyka młodych zwierząt i pierwsze objawy kliniczne pojawiają się w wieku od 6 miesiąc do 3 roku życia, chociaż u niektórych raz jak np golden retriverów mogą się one pojawić nawet w młodszym wieku.
Jak rozpoznajemy chorobę?
Rozpoznanie choroby możliwe jest po dokładnym prześledzeniu i analizie danych z wywiadu i objawów klinicznych. Jak dotąd nie istnieje metoda laboratoryjna pozwalająca na rozpoznanie tej choroby. Jedynie metodami laboratoryjnymi można określić czynnik odpowiedzialny za rozwój uczulenia co nie jest równoznaczne z rozpoznaniem choroby. Podstawową role w jej rozpoznaniu odgrywają kliniczne kryteria diagnostyczne których nazwy pochodzą od naukowców je opracowujących (wg Wilemese, Prelauda, Favrota). Bardzo ważne jest tez wykluczenie innych chorób o podobnym przebiegu takich jak przykładowo alergia pokarmowa. Co do diagnostyki alergologicznej czynnik odpowiedzialny za rozwój uczulenia może zostać ustalony na podstawie wyników testów śródskórnych lub tez po oznaczeniu miana przeciwciał swoistych. Za bardziej wiarygodna metodę, chociaż trudniejszą technicznie do przeprowadzenia uważa się testy śródskórne.
Jak leczyć chorego na AZS psa?
Po rozpoznaniu choroby należy oczywiście podając jej leczenie.
Leczenie AZS prowadzone jest przez całe życie zwierzęcia, stąd niezwykle istotna jest zrozumienie tego faktu przez właściciela. Jeśli pies zachorował na atopowe zapalenie skóry będzie chorował przez całe życie. Lekarz może jedynie zapewnić mu komfort chorowania, czyli doprowadzić do sytuacji w której nie będą występowały objawy kliniczne. Niestety, jeżeli leczenie zostanie przerwane należy się liczyć z nawrotem objawów chorobowych. Choroba może być leczona w sposób swoisty i objawowy. Leczenie swoiste polega na unikaniu kontaktu z alergenem (co zwykle nie jest możliwe ponieważ najczęstszymi przyczynami uczuleń są np powszechnie występujące w środowisku roztocza kurzu domowego) oraz na immunoterapii swoistej oczywiście po ustaleniu czynnika odpowiedzialnego za rozwój uczulenia. Leczenie objawowe obejmuje z kolei zwalczanie powikłań (bakteryjnych, drożdżakowych, łojotokowych) oraz leczenie przeciwzapalne i przeciwświądowe. Postępowanie lecznicze i dobór leków uzależniony jest od etapu choroby. W przypadkach ostrych zalecane jest stosowanie kąpieli w szamponach hipoalergicznych i stosowanie miejscowe glikokortykosteroidów. Jeżeli jest to niezbędne należy dołączyć ogólnoustrojowe glikokortykosteroidy i leki przeciwhistaminowe. W przypadkach przewlekłych należy stosować połączenie wszystkich metod uzupełnionych o jeszcze inne leki przeciwzapalne i przeciwświądowe. Istotne jest zwalczanie wtórnych powikłań związanych z infekcjami wywołanymi przez gronkowce lub drożdżaki, jak również kontrolowanie często współwystępujących innych chorób alergicznych jak APZS czy alergia pokarmowa. Zmniejszenie świądu uzyskujemy poprzez odpowiednie stosowanie leków przeciwzapalnych, w którym poza glikokortykosterodami używamy np. cyklosporynę, takrolimus i inne leki. Dobór leczenia zarówno co do wybranych leków jak i ich dawki i częstości podawania jest zawsze indywidualny dla każdego przypadku. Dlatego nie można podać gotowych schematów postępowania i ważna a nawet kluczowa jest właściwa współpraca pomiędzy lekarzem prowadzącym a właścicielem zwierzęcia.
Więcej informacji dla osób bardzo zainteresowanych tą jednostą chorobą znajduje się w książce autorstwa Marcina Szczepanika (czyli autora niniejszej strony i piszącego ten tekst :-) i dr Piotra Wikołka. http://www.elamed.pl/oferta/ksiazki/zapowiedzi/-/0/54
Poniżej kilka fotografii psów z objawami AZS
Pies z atopowym zpaleniem skóry z widocznymi zmianami w postaci rumienia na twarzy i w okolicy okołooczodołowej
Inny pies z AZS z typowa lokalizacja zmian na twarzy
Kolejna typowa lokalziacja objaów - okolica pachy
Brzuch i pachwiny też są często zaatakowane w przbiegu AZS
Bardzo częstą przyczyną nawracających zapalenień zewnętrznego przewodu słuchowego jest właśnie AZS
Atopia i atopowe zapalenie skóry u kotów
Na wstępie wypada poinformować, że zgodnie z obecnie obowiązująca nomenklaturą weterynaryjną u tego gatunku nie używa się w dermatologii weterynaryjnej terminu atopia. Zmian nazewnictwa związana jest z trudnościami związanymi z wykazaniem bezpośredniego związku pomiędzy poziomem przeciwciał swoistych a objawami chorobowymi. Stąd używa się nieco dziwnie brzmiącej i długiej nazwy: alergiczne zapalenie skóry nie wywołane alergią pokarmowa i uczuleniem na alergen pchli.
Atopia i atopowe zapalenie skóry u kotów wykazuje podobieństwa do tej choroby u psów, chociaż obecne są różnice w przebiegu, nieco odmienne są zasady rozpoznawania i postępowania leczniczego. U kotów atopia definiowana jest (a właściwe była przyczyn wyjaśnionych na wstępie) jako świądowa choroba skóry i/lub układu oddechowego, która związana jest z rozwojem nadwrażliwości na alergeny środowiskowe, co w objawach wykazuje wyraźne podobieństwo do tej choroby u człowieka. Choroba związana jest z wytwarzaniem przez organizm przeciwciał klasy IgE w stosunku do wyżej wymienionych grup alergenów. W odróżnieniu od psów, u kotów, występujące u nich przeciwciała klasy IgE nie należą do jednej frakcji i są heterogenne, co dodatkowo utrudnia diagnostykę serologiczną, a miana specyficznych przeciwciał są zbliżone u kotów chorych i wykazujących objawy atopowego zapalenia skóry.
Jak klinicznie przebiega choroba u kotów?
Klinicznie atopia manifestuje się głównie zmianami dotyczącymi skóry (świądem dotyczącym głowy i szyi, wyłysieniami ekstensywnymi, prosówkowym zapaleniem skóry lub zespołem eozynofilowym) chociaż u kotów możliwe jest wystąpienie objawów związanych z układem oddechowym (astma, która uważana jest, za kolejna formę kliniczną atopii u tego gatunku). W przypadku, gdy występują zamiany dotyczące skóry, najbardziej typową cechą choroby stwierdzaną u zdecydowanej większości chorych osobników jest silny świąd. Objaw ten obecny jest u niemal wszystkich chorych kotów. Typową cechą świądu, jest to, że ustępuje po podaniu glikokortykosteroidów co jest objawem występującym również u psów. Za typowe miejsca występowania zmian uważa się okolicę głowy i szyi zwierzęcia, a w szczególności w okolice małżowin usznych i powiek. U znacznej części zwierząt świąd może ograniczać się wyłącznie do tych okolic. Oprócz głowy świąd obecny jest ponadto na brzuchu, tylnej powierzchni ud i przestrzeniach międzypalcowych, może przyjmować również postać uogólnioną. Niekiedy oprócz objawów ze strony skóry u kotów dochodzi do rozwoju alergicznego zapalenia oskrzeli, obustronnego zapalenia spojówek i zapalenia nosa.
Jak rozpoznać chorobę u kota ?
Tak jak w przypadku psów, u kotów nie istnieje specyficzny test, który pozwalałby jednoznacznie postawić rozpoznanie atopowego zapalenia skóry. Fakt, że choroba opisana została znacznie później, niż miało to miejsce u psów, powoduje dalsze trudności w diagnozowaniu tej jednostki chorobowej. Jak dotychczas nie istnieją jasno sprecyzowane (tak jak ma to miejsce w przypadku psów. Rozpoznanie opiera się na dokładnie zebranym wywiadzie (pomocne jest potwierdzenie sezonowości występowania objawów) oraz analizie objawów klinicznych. Pewną wskazówką diagnostyczną występowania u kota choroby o podłożu alergicznym jest wykonanie badania cytologicznego ze zmian skórnych (poprzez wykonanie preparatów odciskowych barwionych metodą Diff-Quick). W takim badaniu zwykle stwierdzane są liczne eozynofile i niekiedy bazofile. Należy pamiętać, że taki obraz nie jest typowy tylko dla atopowego zapalenia skóry, ale występuje również przypadku innych chorób alergicznych, jak alergia pokarmowa i alergiczne pchle zapalenie skóry. Jeśli wykonamy badanie hematologiczne to z reguły u zwierząt stwierdzana jest eozynofilia. Dużą wartość diagnostyczną w postawieniu rozpoznania oraz ustaleniu czynnika uczulającego mają wykonywane in vivo testy śródskórne (uważane za „złoty standard” w diagnostyce lub ewentualnie laboratoryjne oznaczanie poziomu swoistych przeciwciał w surowicy krwi, choć co do czułości i specyficzności testów in vito jest obecnie wiele wątpliwości (tak, że właściwei wilu naukowców jest zdania, że nie powinny być one stsosowane u kotów do diagnostyki czynnika uczulającego). Techniczne wykonanie diagnostyki alergologicznej zwłaszcza testów śródskórnych u tego gatunku jest znacznie trudniejsze niż u psów, gdyż przede wszystkim wymaga znieczulenia kota a reakcje są trudne do interpretacji i wymagają dużego doświadczenia.
Jak leczyć chorego kota?
Ogólne zasady leczenia atopowego zapalenia skóry u kotów są podobne do tych stosowanych u psów. Obejmują one unikanie kontaktu z alergenem (co po ustaleniu czynnika uczulającego jest w większości przypadków mało prawdopodobne w związku z tym, że czynnikami uczulającymi są substancje powszechnie występujące w otoczeniu zwierząt jak roztocza kurzu domowego), immunoterapię swoistą oraz leczenie objawowe obejmujące zwalczanie powikłań, stosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwświądowych (glikokortykosteroidy, leki przeciwhistaminowe, wilonienasycone kwasy tłuszczowe), leków immunomodulujących jak cykolsporyna. U kotów po ustaleniu czynnika uczulającego skuteczna jest immunoterapia swoista, a leczenie to przynosi poprawę u od 50 do 80 % chorych zwierząt.
Poniżej kilka fotografii chorych kotów
Świąd szyi jest typowym objawem choroby u kotów
Inny kot z bardzo intensywnymi zmianami poświądowymi na głowie i szyi
płytka eozynofilowa bedąca częścią zespołu eozynofilowego kotów jest kolejną możliwa mainfestacja objawów choroby
Wyłysienia i przerzedzenia włosa o wyglądzie pseudosymetrycznym powstałe na skutek wylizwania też mogą być objwawem choroby u kotów
Atopowe zapalenie skóry u koni
Kon jest kolejnym gatunkiem u którego stwierdza się tą jednostkę chorobową. W odróżnieniu od kotów dermatolodzy weterynaryjni są tutaj mniej powściągliwi i nazwa choroby „atopia” jest powszechnie stosowana w literaturze dotyczącej tego gatunku. Atopowe zapalenie skóry u koni jest dermatozą świądową o podłożu genetycznym, gdzie dochodzi głównie do reakcji nadwrażliwości typu natychmiastowego na alergeny traw, chwastów, drzew, grzybów pleśniowych, roztoczy, wełny, bawełny
Jakie są objawy choroby u koni?
Głównym objawem choroby jest nawrotowy, dużym nasileniu świąd skóry, najczęściej występujący sezonowo, lub całorocznie o zmiennym nasileniu. Często pojawiają się bąble pokrzywkowe. Obserwuje się liczne pourazowe (poświądowe) przerzedzenia i wyłysienia włosa, otarcia, nadmierne złuszczanie i zaburzenia rogowacenia naskórka, które mogą prowadzić do zliszajowacenia. Typowe miejsca gdzie występuje świąd to okolica głowy, zadu (nasady ogona) i kończyn
Jak rozpoznajemy chorobę u koni?
Istotne są objawy i dane z wywiadu (np sezonowość występowania lub nasilania się objawów choroby) Typowych kryteriów diagnostycznych podobnie jaku u kotów jeszcze nie opracowano. Pomocniczo posługujemy się badania dodatkowymi diagnozującym czynnik uczulający. Badaniami dodatkowymi, które są stosowane w przypadku podejrzenia atopowego zapalenia skóry są testy śródskórne oraz serologiczne. Dodatnie reakcje skórne i podwyższone miana alergeno-swoistych IgE potwierdzają wstępne rozpoznanie.
Jak leczymy chorobę?
Leczenie objawowe polega na podawaniu leków przeciwświądowych i miejscowym stosowaniu preparatów przeciwbakteryjnych oraz keratomodulujących..Skuteczne w redukcji świądu są np glikortykosteroidy Skuteczność leków przeciwhistaminowych jest szeroko dyskutowana, ze względu na ich praktycznie brak objawów niepożądanych. Uważa się jednak, że leki z tej grupy o w przebiegu atopowego zapalenia skóry u koni cechuje niewielka skuteczność, chociaż można je łączyć z glikokortykosteroidami. Ze względu na coraz bardziej czułe laboratoryjne metody diagnostyczne czynników przyczynowych chorób alergicznych, możliwe jest podobnie jak u psów i kotów leczenie swoiste, polegające na immunoterapii alergenami, na które zwierzę jest uczulone. U koni pierwszych efektów leczenia, czyli zmniejszenia nasilenia objawów świądu spodziewać się należy już od 2 do nawet 9 miesiąca od rozpoczęcia immunoterapii.
Poniżej kilka zdjęć przypadków choroby u koni
Pokrzywka u konia wywołana AZS
Poświądowe zmiany w okolicy zadu wywołane świądem spwodowanym AZS
Testy śródskórne na bocznej powierzchni szyi u konia, widoczne liczne reakcje dodatnie
Krostkowa postać nużycy u mopsa
Uogólniona postać nużycy z rozległymi wyłysieniami
Uogólniona nużyca z licznymi plackowatymi wyłysieniami u owczarka niemieckiego. Pacjent w dziale nasi pacienci ma zdjęcie po leczeniu
Liczne nużeńce widoczne w zeskrobinie
Sarcoptoza – świerzb – inwazja Sarcoptes scabiei
Dosyć powszechnie występująca i niedocenianą w dermatologii weterynaryjnej chorobą skóry jest inwazja świerzbowca Sarcoptes scabiei wywołująca sarcoptoze czy popularnie mówiąc świerzb.
Jaka jest przyczyna choroby ?
Choroba wywołana inwazją pajęczaka Sarcoptes scabiei .Choroba występuje głównie u psów, u kotów notowana sporadycznie. Co bardzo ważne należy wiedzieć, że możliwe jest zarażanie się innych gatunków zwierząt oraz co bardzo istotne ludzi. Choroba jest więc zoonozą, na szczęście przypadki zarażania się właścicieli od chorych psów są sporadyczne.
Jakie są objawy tej choroby skóry?
Najważniejszym objawem jest bardzo intensywny świąd. Świąd jest bardzo silny i niewiele jest innych jednostek chorobowych które powodują aż tak dużą intensywność tego objawu. Typowo zmiany lokalizują się w okolicach oczu i małżowin usznych (szczególnie często zmiany obecne są na ich krawędziach), zmiany ponadto występują w okolicach łokci i guzów piętowych i na brzuchu , w późniejszym okresie zmiany uogólnione. Większość zmian obecnych na skórze związana jest ze świądem czyli są to różnego typu wyłysienia, otarcia, przeczosy strupy i łuski, jedynie w początkowym okresie choroby można stwierdzić wykwity pierwotne w postaci gródek. W przewlekłym przebiegu choroby dominują zmiany przerostowe naskórka- hiperplazja i hiperpigmentacja (czyli staje się on grupy i ciemno zabarwiony), co doprowadza do przerostu skóry i utraty jej elastyczności.
Jak rozpoznać chorobę?
Podstawową metoda rozpoznania jest odnalezienie świerbowca, jego postaci rozwojowych lub jaj w zeskrobinie skórnej. Nie zawsze jest to możliwe ponieważ pasożyt bytuje bardzo głęboko w skórze i niekiedy trudno jest go wykazać. W razie wątpliwości można wykonać badanie hitopatologiczne wycinka skóry, ale i ono nie zawsze jest diagnostyczne o ile nie znajdzie się w nim fragmentów pasożyta. Można również wykonać badanie serologiczne oznaczając poziom przeciwciał, ale będzie ono ujemne w początkowym okresie choroby zanim dojdzie do odpowiedzi immunologicznej. Ponieważ badania dodatkowe nie zawsze są diagnostyczne bardzo duże znaczenia ma doświadczenie lekarza, który na podstawie objawów postawi rozpoznanie, które zostanie następnie potwierdzone na podstawie efektów leczenia.
Jak leczymy chorobę?
Chorobę można leczyć miejscowo i co bardziej skuteczne ogólnoustrojowo. Jest wiele leków skutecznych w stosunku do tego pasożyta. Niektóre z nich są zarejestrowane dla psów inne tylko dla innych gatunków zwierząt (choć z powodzeniem mogą i są wykorzystywane w leczeniu inwazji u psów). Leczenie zwykle nie jest krótkie, co wynika z faktu, że leki działają tylko na już wyklute z jaj pasożyty, czyli musi być prowadzone co najmniej tak długo jak cykl rozwojowy świerzbowca. Z tego powodu pełne wyleczenie następuje dopiero po około miesiącu.
Typowa lokazlizacj choroby w okolicy okolooczodolowej
Jedym z objawów dermatologicznych sarcoptozya sa grudki, tutaj są one widoczne na brzuchu szczeniaka
Łokcie to kolejne miejscie gdzie lokalizuje się ta choroba skóry
Alergiczne pchle zapalenie skóry (APZS)
Czym jest APZS ?
Jest to zapalno-świądowa choroba skóry, w której dochodzi do rozwoju nadwrażliwości na alergeny zawarte w wydzielinie jamy gębowej pcheł. Występują reakcje krzyżowe pomiędzy alergenami różnych gatunków pcheł. Najczęściej przyczyną uczulenia jest pchłą Ctenocephalides felis czyli pchła kocia
Jakie są objawy choroby?
Najistotniejszym objawem klinicznym choroby jest bardzo silny świąd. Choroba przebiega w kilku etapach klinicznych. Objawy kliniczne u psów: występują 4 stadia choroby: stadium świądowe (świąd skóry okolicy lędźwiowej, krzyżowej, ud, brzucha, u dużych ras głowy), rumieniowo-świądowe (objawy j.w. łącznie z rumieniem), samouszkodzeń (ostre sączące ropne powierzchniowe skóry, poświądowe wykwity wtórne), przewlekłe pojawiające się po kilku miesiącach choroby (zliszajowacenie skóry – skóra staje się przebarwiona oraz pogrubiała, tego typu zamiany mogą być już trwałe).
Objawy kliniczne u kotów: wyłysienia symetryczne boków, prosówkowe zapalenie skóry, zespół eozynofilowy, świąd okolicy grzbietu, lędźwiowej, krzyżowej i ogona).
Jak rozpoznać chorobę?
Najważniejsze jest wykazanie wykazanie obecności pcheł i odchodów (test z wilgotną bibułą), ustąpienie zmian po zastosowaniu preparatów przeciwpchelnych, by potwierdzić uczulenie wykonuje się diagnostykę alergologiczną (testy śródskórne i oznaczanie swoistych IgE).
Jak leczyć chorobę?
W przypadku tej choroby istnieje możliwość odizolowania zwierzęcia od alergenów poprzez zastosowanie profilaktyki przeciwpchlej w postaci preparatów w postaci spot on
typowa lokalizacja objawów choroby w okolicy ledzwiowej i bocznej uda
przewlekła postać APZS z widocznym zliszajowaceniem
Objawy u kota w postaci poświądowych wyłysień
Zespół idiopatycznego jałowego ziarniniaka/ziarniniaka ropnego
Co to za choroba?
Zespół idiopatycznego jałowego ziarniniaka/ziarniniaka ropnego (ang. sterile granuloma/pyogranuloma syndrom) jest sporadycznie spotykanym problemem dermatologicznym u psów i kotów. Ta choroba skóry cechuje się tworzeniem ziarniniaków (w postaci guzków), brakiem czynników infekcyjnych lub też ciał obcych mogących być przyczyną powstawania tego typu zmian. Dermatologia weterynaryjna nie znalazła pełnego wyjaśnienia etiologii tej choroby. Przypuszcza się, że powstaje na skutek defektu układu immunologicznego
Jakie są objawy choroby?
Zmiany chorobowe w postaci guzków, grudek, płytek najczęściej pojawiają się na głowie zwierząt (na grzbietowej i bocznej części twarzowej części pyska, w okolicy oczodołów oraz na małżowinach usznych), brzuchu i łapach. Wykwity te są zwykle bezbolesne, bezświądowe średnicy od 0,5 do 2 cm. Często dochodzi do wtórnych infekcji, zwłaszcza tych zmian lokalizujących na kończynach. Ulegają one wówczas owrzodzeniom (szczególnie wykwity o większej średnicy) oraz mogą być powodem bolesności i kulawizny.
Jak rozpoznać, że mój pies choruje na ta chorobę?
Należy wykluczyć możliwe przyczyn formowania się zmian rozrostowych jak nowotwory czy infekcje bakteryjne i grzybicze. Bardzo pomocne jest badanie cytologiczne. Ostateczne rozpoznanie możliwe jest na podstawie badania histopatologicznego po pobraniu wycinka.
Jak leczyć zmiany?
Niektórzy autorzy proponują usuwanie chirurgiczne pojedynczych zmian. Działanie takie zwykle nie jest skuteczne ponieważ choroba ma podłoże immunologiczne i dochodzi do ponownego formowania się guzków. Zalecaną metoda leczenia jest podawanie leków immunosupresyjnych
Ziarniniak w przestrzeni międzypalcowej u psa
Alergia pokarmowa
Czym jest alergia pokarmowa?
Alergia pokarmowa jest jedną z częściej rozpoznawanych alergicznych chorób skóry u psów i kotów. Uważa się , że jest to druga lub trzeci po atopowym zapaleni u skóry i ewentualnie alergicznym pchlim zapaleniu skóry choroba alergiczna skóry. Jej przypadki w dotyczą około 1 do 5% wszystkich chorób skóry u psów i około 23% przypadków nie sezonowych chorób alergicznych u psów. U kotów stanowią natomiast niecałe 6% przypadków dermatologicznych. Warto wspomnieć również że istnieją dwa rodzaje negatywnych reakcji na pokarm, jedna z nich jest alergia pokarmową drugą natomiast nietolerancja pokarmowa, które niekiedy łącznie określa się jako negatywne reakcje na pokarm.
Jakie są objawy choroby?
Najistotniejszym objawem klinicznym w przebiegu alergii pokarmowej jest bardzo wyraźny świąd. Nie występuje predyspozycja związana z wiekiem lub płcią do rozwoju choroby chociaż zwykle alergia pokarmowa występuje u młodych zwierząt, a najwięcej przypadków obserwowanych jest u psów poniżej 1 roku i kotów między 4 a 5 rokiem życia U pewnych ras stwierdzono częstsze występowanie alergii pokarmowe i tak w przypadku psów najczęściej chorują: West Highland White terriers, mopsy, boksery Rodezian Ridgebacks i owczarki niemieckie.
Natomiast w przypadku kotów predysponowane do rozwoju choroby mogą być koty syjamskie lub ich mieszańce.
Okolicami ciała, które uznawane są predylekcyjne do wystąpienia świądu są to głowa, uszy, pachy, pachwiny, dystalne odcinki kończyń. Alergię pokarmową należy podejrzewać przede wszystkim u psów, u których wystąpił świąd w wieku poniżej szóstego miesiąca życia. Wykwitami pierwotnymi, które występują w przebiegu choroby są grudki, krosty, rumień, niekiedy może dochodzić do powstania liczny bąbli (pokrzywka). Ponieważ objawem, który jest najwyraźniejszy jest bardzo silny świąd dominującymi zmianami są przeczosy, wyłysienia czy owrzodzenia. W przypadku dłużej trwającej choroby może być również obserwowane przebarwienie skóry. Poza problemami związanymi ze skórą u części psów możliwe są objawy ze strony innych układów, najczęściej są to biegunki, wymioty, rzadziej problemy związane z układem oddechowym.
U chorych kotów ponadto może wystąpić prosówkowe zapalenie skóry oraz zespół eozynofilowy. (więcej na temat tego syndromu w dziale do pobrania). Okolicami ciała, gdzie najczęściej lokalizuje się świąd jest głowa, małżowiny uszne, kark, a niekiedy może przyjmować on postać uogólnioną. Oprócz wymienionych stwierdza się również objawy z układu trawiennego (wymioty, biegunka, tkliwość powłok brzusznych, limfocytarno-plazmocytarne zapalenie okrężnicy).
Jak rozpoznać chorobę:
Postawienie rozpoznania alergii pokarmowej nie jest szybkie. Postawienie pewnego rozpoznania alergii pokarmowej możliwe jest tylko na podstawie diety eliminacyjnej i wykonanej następnie próby prowokacyjnej z pokarmem, który podejrzewany jest o wywoływanie objawów. Dieta taka powinna być stosowana przez okres 4-6 tygodni, niekiedy konieczne jest jej przedłużenie do nawet 10-13 tygodni.. Alergiczne testy śródskórne jak dotychczas nie znajdują zastosowania w diagnostyce alergii pokarmowej. Dosyć dobre wyniki natomiast stwierdzane są w przypadku zastosowania testów płatkowych. Od wielu lat prowadzone są badania mające na celu zastosowaniem metod serologicznych do diagnostyki czynników uczulających w przypadku alergii pokarmowej oraz w celu monitorowania postępów leczenia ale jak do tej pory nie są one jeszcze dopracowane
Jak leczyć chorobę?
Najskuteczniejszym sposobem leczenia choroby jest odizolowanie zwierzęcia od alergenów co następuje już w trakcie postępowania diagnostycznego. Po ustaleniu czynnika uczulającego można albo powrócić do diety „domowej” nie zawierającej składnika pokarmu, który okazał się być czynnikiem uczulającym, lub też zdecydować się na dietę komercyjną na źródle białka nie będącym u danego zwierzęcia czynnikiem uczulającym. Stosowana dieta może po pewnym czasie przestać działać ponieważ u części zwierząt dochodzi do uczulania się na kolejne składniki pokarmu.
